F/K - Fiyat Kazanç Oranı

Fiyat kazanç oranı, çok basit olarak bir şirketin ne kadar sürede kara geçeceğinin rakamsal olarak ifadesidir. Ayrıca, F/K hiçbir zaman (-) yani negatif bir değer olamaz.Çünkü, zarar eden bir şirketin kara geçmesi rakamsal olarak belirtilemez.

F/K oranını daha farklı bir yoldan izah etmek gerekirse, bir ev aldığınızı ve ardından kiraya verdiğinizi düşünün. Bu evin kira getirileri ile evi satın aldığınız parayı ne kadar sürede amorti edebilirsiniz? Ev örneğinde olduğu gibi buradaki amaç da bir hisseye ortak olduğunuzda hisse başı kar sayesinde ödediğiniz parayı ne kadar sürede amorti edebileceğinizdir. Bu sebeple F/K oranı düşük şirketler tercih sebebidir. 

Eğer bir şirketin F/K değeri çok yüksek ise buradan şirketin hisse fiyatının çok yüksek olduğunu, düşük ise de ucuz kaldığı varsayımı ortaya çıkabilir. Tabii ki de bu bir şirketi değerlemede tek başına yeterli değildir. Şirketler üzerinde herhangi bir oyun dönüp dönmediğini iyi analiz etmeniz gerekir. Bu sebeple yatırımcı dostu ve yatırımcısına karşı şeffaf firmaları seçmeye özen göstermelisiniz. Örnek vermek gerekirse, F/K değeri çok düşük gözüken, defter değeri hisse fiyatının üstünde ve karlılığı yüksek olan ancak yıllarca yatırımcısını süründüren şirketlerde borsamızda yok değil. O yüzden yatırımlarımızı yaparken çok dikkat edeceğiz. 

Şirketlerin F/K oranlarını analiz ederken öncelikle şirketin bulunduğu sektörün F/K oranı değerine bakın. Çünkü ortalama F/K oranı her sektör için farklılık gösterebilir. Sektör ortalaması üzerinde bir F/K oranı değerine sahip bir şirket aynı sektör içerisindeki rakiplerinden daha az kar ediyor denebilir. Ardından sektör içerisindeki firmaların F/K değerleri ile kıyaslamaya çalışın. Farklı sektörlerdeki iki ayrı şirketi F/K oranı ile kıyaslamaya çalışırsanız pek sağlıklı bir analiz yapmış olmayız.

🔰Örnek 1: Aşağıdaki çimento sektöründen olan 4 firmanın F/K oranı değerleri üzerinden sektör ortalamasını bulalım ve hangi hissenin ucuz yada pahalı kaldığını yorumlayalım.

Sektör F/K oranı ortalamasını bulmak için aşağıdaki şirketlerin F/K değerlerini sırasıyla topluyoruz ve sektörde bulunan toplam şirket sayısına bölüyoruz.

💡4 Şirketin Çimento Sektörü F/K Oranı Ortalaması = (10+7+9+12) / 4 = 9,5

📍Not: EPS (Hisse Başı Kar)

• A Şirketi F/K: 10
• A Şirketi EPS: 0,6
• A Şirketi Hisse Fiyatı: 6

• B Şirketi F/K:  7
• B Şirketi EPS: 1
• B Şirketi Hisse Fiyatı: 7

• C Şirketi F/K:  9
• C Şirketi EPS: 3
• C Şirketi Hisse Fiyatı: 18

• D Şirketi F/K: 12
• D Şirketi EPS: 0,5
• D Şirketi Hisse Fiyatı: 6

Şimdi sırasıyla şirketlerin hisse başı kar yani EPS değerlerini sektör F/K oranı ortalaması ile çarpalım. Çıkan sonuçlar mevcut hisse fiyatından düşük ise o şirket için PAHALI, çıkan sonuçlar mevcut hisse fiyatından fazla ise o şirket için UCUZ kalmış olarak yorumlayabiliriz.

A Şirketi 9,5 * 0,6 = 5,7 (Pahalı) 
B Şirketi 9,5 * 1 = 9,5 (Ucuz)
C Şirketi 9,5 * 3 = 28,5 (Ucuz)
D Şirketi 9,5 * 0,5 = 4,75 (Pahalı) 



📌Fiyat Kazanç Oranı (F/K) Nasıl Hesaplanır?

Fiyat kazanç oranı, bir şirketin hisse senedi cari fiyatının, hisse başı kara bölünmesiyle veya güncel piyasa değerinin, net kara bölünmesiyle elde edilir. 

📍Not: Nominal değerimizin 1 TL olduğunu varsayarak hisse senedi sayısı sermaye miktarına eşittir diyebiliriz.

📍Not: Piyasa Değeri = Hisse Cari Fiyatı * Hisse Sayısı


💡Formül 1: 2 farklı formül ile de F/K oranı hesaplanabilir.

EPS (Hisse Başı Kar) = Net Kar / Hisse Senedi Sayısı

F/K = Hisse Cari Fiyatı / Hisse Başına Kar

💡Formül 2:

F/K = ( Hisse Cari Fiyatı * Hisse Sayısı) / Net Kar


🔰Örnek 2:

• A Şirketi Sermaye: 250.000.000
• A Şirketi Net Kar: 500.000.000
• A Şirketi Hisse Cari Fiyatı: 18₺

💡Formül 1:
EPS (Hisse Başı Kar) = Net Kar / Hisse Senedi Sayısı
F/K = Hisse Cari Fiyatı / Hisse Başına Kar

EPS = 500.000.000 / 250.000.000 

ABC Hisse Başı Kar (EPS) = 2

F/K = 18 / 2

ABC Şirketi F/K Oranı = 9

💡Formül 2:
F/K = ( Hisse Cari Fiyatı * Hisse Sayısı) / Net Kar

F/K = (18 * 250.000.000) / 500.000.000

ABC Şirketi F/K Oranı = 9