Yaban Sıçanı Tabiri - Sürüdışı Mantık Kitabından

Sürüdışı Mantık kitabında küçük yatırımcı tarafından sık yapılan bir hataya değinilmiş ve gözüme takılan bu yazıyı paylaşmak istiyorum. Belki de bizi felakete götürecek en temel yanlış bu gibi duruyor. İşleri en baştan sağlam kazığa bağlamakta fayda var diye düşünüyorum ve sizi kitaptan aldığım kısım ile baş başa bırakıyorum.

"Yaban sıçanı tabiri, "hiç düşünmeden kitlesel bir harekete katılan, özellikle paldır küldür felakete giden kişiler" için de kullanılır. Bir çok yatırımcı ve işletme yaban sıçanıdır. Çünkü körü körüne medyanın, arkadaşlarının ve yatırım uzmanı olarak geçinen kişilerin tavsiyelerine uyarak birkaç yıl boyunca iyi performans sergileyen, gelecekte de iyi gideceği ve parsına para katacağı varsayılan yatırımlara yönelirler.

İlk aşamalarda, bir yaban sıçanı gibi yatırım yapmak hem güvenli hem de heyecan verici gelebilir, ancak daha ne olup bittiğini dahi anlamadan, kendinizi uçurumdan aşağı finansal intihara doğru sürüklenen kitleyi takip ederken bulursunuz. Yukarıdaki tanımda geçen anahtar kelime "körü körüne", dikkat, bilgi, araştırma veya deneyim olmaksızın anlamındadır. Yaban sıçanları bir şeyi herkes yapıyorsa doğrudur varsayımından yola çıkarak körü körüne kararlar alırlar. Ve eğer işler yolunda gitmezse, yine emniyetli bir yer olarak kalabalıklara sığınırlar. Kalabalıkta çok aptal görünmezsiniz, kolaylıkla bir başkasına parmak sallayabilir ve onu suçlayabilirsiniz.

Sürü psikolojisine göre insan, bağımsız olarak kaliteli ve iyi araştırılmış bilgiyi aramak yerine, başkalarının hareketlerini mantıklı davranışa giden yolda kılavuz olarak görüp onları basitçe gözlemleyen varlıklardır." (Homer 11-12).


Kaynakça: Homer, Mark, "Sürüdışı Mantık (Uncommon Sense)". Çev: Deniz Boyraz. İstanbul: The Kitap Yayınları, Aralık 2017, 1. Baskı